3 grudnia 2018
Foto: Piotr Cholewa / Kopiec Pułaskiego w Krynicy. Stan na rok 2015. / Wikimedia Commons/lic. CC BY 3.0
Kopiec Pułaskiego to jedno z najważniejszych miejsc w Krynicy Zdroju. Wzniesiony w 1926 roku, w rocznicę śmierci dowódcy konfederacji barskiej, doszczętnie zniszczony podczas II wojny światowej, a następnie odbudowany, miał stanowić miejsce pamięci o narodowym bohaterze. Niestety, jego losy w ostatnich latach mocno się skomplikowały.
Kopiec Pułaskiego w Krynicy Zdroju – powstanie i znaczenie
Kopiec Pułaskiego wzniesiony został w 150. rocznicę śmierci generała Kazimierza Pułaskiego. Usytuowano go w parku noszącym imię generała, przy drodze prowadzącej z centrum Krynicy Zdroju do Tylicza. Na kopcu o wysokości 7,20 m umieszczony został pomnik – graniastosłup, na którego szczycie znajduje się orzeł wzbijający się do lotu.
W czasie II wojny światowej zarówno kopiec, jak i pomnik zostały zniszczone. Miejscowa ludność zdołała uratować jedynie tablicę z inskrypcją. Kopiec i pomnik odbudowano dopiero w 1969 roku, dzięki inicjatywie krynickiego oddziału Koła Polskiego Związku Filatelistów.
Przy kopcu corocznie świętowano dzień Kazimierza Pułaskiego – na datę obchodów wyznaczono 11 października, czyli dzień śmierci generała.
Kazimierz Pułaski – dowódca i marszałek konfederacji barskiej, czyli zbrojnego związku polskiej szlachty, utworzonego w celu walki z Imperium Rosyjskim i królem Stanisławem Augustem Poniatowskim. Bitwy toczone pod dowództwem Pułaskiego miały miejsce w okolicach Krynicy Zdroju. Pułaski uznawany jest również za bohatera wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych (w której walczył także m.in. Tadeusz Kościuszko). Co roku, w pierwszą niedzielę października, na 5. alei w Nowym Jorku odbywa się parada na cześć Pułaskiego.
Kopiec Pułaskiego współcześnie
Teren, na którym wzniesiono Kopiec Pułaskiego, przez około 20 lat należał do miasta Krynicy Zdroju. W latach 90. XX wieku podjęto jednak decyzję, by przekazać go Krakowskiej Akademii Rolniczej. Taki zabieg miał być gwarancją, że kopiec i teren wokół niego będą objęte należytą opieką.
Tego, co wydarzyło się później, nikt nie był w stanie przewidzieć. Obszar z Kopcem Pułaskiego został sprzedany przez uczelnię prywatnemu przedsiębiorcy z Warszawy. Nowy właściciel ogrodził działkę i na jej terenie postawił budynek mieszkalny. Tym samym Kopiec Pułaskiego, czyli miejsce, które kryniczanie wznieśli jako miejsce pamięci, stało się niedostępne – zarówno dla nich, jak i dla turystów odwiedzających miasto.
W 2017 wydarzyła się kolejna nieprzewidziana rzecz – właściciel terenu zbankrutował. Należące do niego działki, w tym ta, na której znajduje się kopiec, zostały wystawione na licytację komorniczą. Niestety, miasto nie wzięło w niej udziału.