Oscypek – wizytówka góralskiej kuchni. Jak rozpoznać prawdziwe oscypki?

Oscypek - jaki to ser

Krynica, muszla koncertowa, photo by Zalasem1, Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0

Wizyta w górach nie byłaby kompletna bez skosztowania charakterystycznego, słonego, wędzonego sera. Serki w różnych rozmiarach i kształtach sprzedawane są w każdym turystycznym miasteczku położonym w górach. Stragany uginają się pod ciężarem smakowicie wyglądających produktów, które kuszą turystów wyglądem oraz zapachem. Musisz jednak wiedzieć, że nie każdy wędzony ser, który wygląda jak oscypek, w rzeczywistości nim jest. Sprawdź, jakie warunki musi spełnić produkt, aby mógł zostać nazwany oscypkiem i jak odróżnić prawdziwe oscypki od innych serów.

Kiedy ser można nazwać oscypkiem?

Potocznie oscypkiem nazywa się każdy rodzaj wędzonego sera, którego można skosztować w górach. Wędzone sery dostępne na straganach można podzielić na:

  • Małe – serki o owalnym kształcie;
  • Średnie – w kształcie bułeczek, tzw. gołki, pucoki, kary, sery gazdowskie;
  • Duże – o wrzecionowatym kształcie.

W rzeczywistości tylko ostatni rodzaj sera można nazywać oscypkiem (choć nie jest to jedyny warunek).

Nazwy „oscypki” można używać wyłącznie w odniesieniu do serów wyrabianych w bacówkach w czasie letniego wypasu owiec (od maja do października) i tylko tradycyjnymi metodami. Oscypki są serkami twardymi, wędzonymi, produkowanymi z mleka owczego (niektóre oscypki zawierają dodatek mleka krowiego, jednak zawartość mleka owczego w oscypku nie może być mniejsza niż 60%). Wytwarza się je z masy, która powstaje po ścięciu się mleka i po wytworzeniu tzw. bundzu. Ser parzy się w gorącej wodzie, a następnie wyciska (tę czynność powtarza się kilkakrotnie). Dzięki temu oscypek zyskuje elastyczną konsystencję. Gdy ser jest gotowy, nadaje się mu charakterystyczny kształt i odciska na nim wzorki. Następnym krokiem jest moczenie oscypków w solance i wędzenie w dymie z ogniska – zwykle trwa to kilka dni.

Oscypki mogą być wytwarzane w zaledwie kilku powiatach w Polsce. Są nimi:

  • Powiat cieszyński (wieś Istebna),
  • Powiat żywiecki (Milówka, Węgierska Górka, Rajcza, Jeleśnia, Koszarowa, Ujsoły),
  • Powiat nowotarski,
  • Powiat tatrzański,
  • Powiat suski (gmina Zawoja i Bystra-Sidzina),
  • Powiat limanowski (gmina Niedźwiedź, sołectwa w gminie Mszana Dolna, Raba Niżna, Lubomierz, Łętowe, Łostówka, Olszówka i część gminy Kamienica),
  • Powiat nowosądecki (gminy Piwniczna, Muszyna i Krynica Zdrój).

Czym charakteryzują się oscypki?

Oscypki powinny posiadać znak Chronionej Nazwy Własnej. Jeśli ser, który kupujesz, nie ma takiego oznaczenia, może to świadczyć o tym, że nie jest prawdziwym oscypkiem. Oczywiście nie oznacza to, że pozostałe sery są niesmaczne, a ich jakość jest niższa. Przeciwnie – wiele osób celowo wybiera sery inne niż oscypek, ponieważ mają łagodniejszy, bardziej przystępny smak.

Oscypki są jaśniejsze od serów produkowanych z mleka krowiego (mleko owcze zawiera więcej białka). Ich wnętrze powinno być kremowe, a nie żółte. Smak i zapach oscypka jest charakterystyczny – ostry, wędzony i słony.

Wiele osób za cechę charakterystyczną oscypka uważa jego skrzypienie podczas gryzienia. W rzeczywistości jednak w prawdziwych oscypkach takie zjawisko nie zachodzi.

Chcesz skosztować prawdziwego oscypka? Przyjedź Cię do Krynicy Zdroju! Jeśli szukasz noclegu z wyżywieniem w naszym uroczym mieście, zachęcamy Cię do zapoznania się z ofertą naszego pensjonatu. Zapraszamy!

Napisz komentarz